Skąd się bierze ból gardła u dziecka?

Ból gardła to bardzo nieprzyjemna dolegliwość, szczególnie męcząca dla małych dzieci. Ból gardła u dziecka może mieć wiele przyczyn – od wirusowych, poprzez bakteryjne, aż do bardziej poważnych schorzeń. Może objawiać się chrypką, suchością w gardle, a także problemami z mówieniem. Jak rozpoznać najczęstsze powody infekcji i do jakich kategorii je zaliczyć?

Objawy zapalenia gardła u dzieci

Ból gardła u dziecka często jest objawem przeziębienia, które niesie ze sobą wiele innych dokuczliwych dolegliwości. Często jednak przyczyn należy szukać zupełnie gdzie indziej, dlatego tak ważna jest umiejętność rozpoznania, co wywołało zapalenie gardła u dziecka.
Objawy zapalenia gardła u dzieci to najczęściej pieczenie w gardle, trudności z przełykaniem śliny, natomiast przy zbadaniu wnętrza jamy ustnej, zauważalne są zaczerwienienia czy nawet spuchnięcie w okolicy migdałków. Bardzo często ból gardła występuje razem z podwyższoną temperaturą ciała, ogólnym rozdrażnieniem i obniżonym samopoczuciem, jednak objawy te zależne są od przyczyny, która wywołała ból gardła.

Przyczyny zapalenia gardła

Ból gardła u dzieci może być objawem wielu chorób, należy jednak pamiętać, że przyczyną bólu gardła jest zazwyczaj stan zapalny rozwijający się na podłożu infekcyjnym, a aż u 80% dzieci, zapalenie gardła spowodowane jest zakażeniem wirusowym1. Kolejnym, choć rzadszym powodem, który może wywoływać stan zapalny, jest zakażenie bakteryjne, zwykle wywoływane przez paciorkowce2. Pozostały niewielki odsetek stanowią zakażenia wywołane poprzez inne czynniki, jak alergie, grzyby, substancje drażniące (dym nikotynowy, smog) lub przyjmowane leki3. Chore gardło u dziecka zawsze powinno być jednak powodem do niepokoju, ponieważ może być oznaką poważniejszej choroby.

Wirusowe zapalenie gardła u dziecka

Zapewne wielu opiekunów i rodziców często stoi przed dylematem, co na bolące gardło dla dziecka będzie najlepsze?

Jest to najczęstsza przyczyna wywołująca zapalenie gardła u dzieci. Wirusowe zapalenie gardła przenosi się drogą kropelkową oraz przez kontakt z wydzieliną noso-gardła osoby chorej2. Objawy choroby pojawiają się do 7 dni po kontakcie z chorym, dlatego nie zawsze od razu wiadomo, że dziecko się zaraziło. Pierwszymi symptomami zapalenia gardła są:

  • uczucie drapania w gardle
  • katar
  • zatkany nos
  • kichanie
  • bóle mięśni
  • utrata apetytu4


Najczęściej wirusy powodują u dzieci przeziębienie lub grypę, objawiające się właśnie bólem gardła, czasami jednak, malec zarazić się może poważniejszymi wirusami, takimi jak mononukleoza, odra lub ospa wietrzna. Nie należy więc bagatelizować złego samopoczucia dziecka i jeżeli do wymienionych wyżej objawów dołączą także inne symptomy, to konieczne będzie udanie się do lekarza. W zdecydowanej większości przypadków, infekcje wirusowe mają charakter łagodny i nie wymagają interwencji medycznej. Jeśli malcowi doskwiera ból gardła, to można mu podać jeden z wyrobów medycznych, takich jak junior-angin®. Preparaty junior-angin® dostępne są np. w formie lizaków na ból gardła. Wyroby medyczne junior-angin® wykazują działanie łagodzące i powlekające podrażnioną błonę śluzową gardła.

Bakteryjne zapalenie gardła u dziecka

Zapalenie gardła u dziecka spowodowane bakteriami, jest o wiele rzadziej spotykane, niż to z przyczyn wirusowych. Najczęściej spowodowane przez paciorkowce, wywołujące anginę. W tym przypadku ważne jest wczesne wykrycie choroby, aby można było podać dziecku odpowiedni antybiotyk. Na szczęście dosyć łatwo rozróżnić wirusowe zapalenie gardła od bakteryjnego, ponieważ charakteryzują się one odmiennymi symptomami. Po zarażeniu się paciorkowcami, u dziecka wystąpią:

  • wysoka gorączka,
  • mocny, ostry ból gardła,
  • trudności w połykaniu,
  • powiększone węzły chłonnych szyi,
  • przekrwiona błona śluzowa gardła5.


Bakteryjne zapalnie gardła najczęściej rozwija się szybko, a objawy mogą być bardzo uciążliwe. Nie należy ich lekceważyć i w razie wątpliwości zasięgnąć porady lekarza.

Inne przyczyny bólu gardła u dzieci

Zapalenie bakteryjne i wirusowe to nie jedyne sytuacje, w których pojawia się stan zapalny. Ból gardła u dziecka spowodować mogą również inne czynniki, takie jak np. suche powietrze, nieżyt nosa, który powoduje oddychanie przez usta, a w konsekwencji podrażnienie gardła, czy choćby wpływ środków czystości lub chemikalia.

Gdy u dziecka pojawi się ból gardła, najlepiej jak najszybciej rozpoznać objawy, tak, aby można było podjąć odpowiednie dalsze kroki. W przypadku łagodnych objawów, wystarczą środki z apteki, jeżeli jednak stan dziecka pogarsza się lub coś nas zaniepokoi, to trzeba natychmiast udać się do lekarza.

Należy pamiętać, że artykuł nie zastępuje porady lekarskiej, jeżeli objawy choroby nie ustępują, utrzymują się, mimo przyjmowania leków lub pojawiają się inne, niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem.

1 J. Milart., A. Wachnicka-Bąk., M. Placzyńska., A. Jung., Ból gardła–kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?., Pediatria i Medycyna Rodzinna., 2012, t.8, s. 107-110

2 Ibidem

3 Zapalenie gardła – przyczyny, objawy, leczenie. Pozyskano z: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/laryngologia/zapalenie-gardla-przyczyny-objawy-leczenie-aa-iwpx-oLcm-xd9s.htm

4 A. Zuchowski,, A. Nowicka-Zuchowska., Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci., Lek w Polsce., 2019

5 K. Filczak., A. Sybilski., Azytromycyna w leczeniu zapalenia gardła i migdałków. Spojrzenie bakteriologa oraz klinicysty., Pediatria i Medycyna Rodzinna., 2013